Self fulfilling prophecy, een zichzelf vervullende voorspelling
Door de verwachtingen die we van iemand hebben wordt ook vaak zijn toekomstige ontwikkeling bepaald. Door in iemands kunnen te geloven en iemand te supporteren in zijn ontwikkeling maakt dat deze dit overneemt en meer moeite doet om zijn doelen te bereiken.
Een mooi onderzoek voorbeeld naar self fulfilling prophecy is nog altijd het onderzoek van prof. Robert Rosenthal (ook wel het Rosenthal effect genoemd). Hij nam intelligentietesten af bij leerlingen van een basisschool en vertelde de leraren dat aan de hand van deze test iemands intellectuele capaciteit kon worden voorspeld. De professor liet de testresultaten bij aanvang voor wat ze waren, hij wees willekeurig 20% van de leerlingen aan als leerlingen van de toekomst en gaf hun namen door aan de leraren. Hij vertelde hen dat van deze leerlingen opmerkelijke prestaties konden worden verwacht. In werkelijkheid was dit niet zo, echter de leraren leefden wel in die veronderstelling.
Maanden later werd dezelfde test nogmaals bij alle leerlingen afgenomen en wat bleek? Het IQ van de leerlingen van de testgroep (de 20% “veelbelovende leerlingen”) was opmerkelijk toegenomen ten opzichte van de overige leerlingen. De leerlingen die als veelbelovend waren aangemerkt maakte ook in vergelijking met zijn klas meer vorderingen.
De resultaten van het onderzoek waren onder meer dat mensen die positieve verwachtingen hebben van hun kinderen, cliënten of leerlingen het leek dat:
– om deze groep een warmer sociaal emotioneel klimaat werd gecreëerd,
– de groep meer feedback over hun prestatie werd gegeven,
– de groep meer informatie gaf en hogere eisen aan hen stelde,
– de groep meer gelegenheid gaf tot het stellen van vragen en het geven van antwoord.
De leraren gaven in zijn onderzoek de leerlingen waarvan zij een hogere verwachting letterlijk onbewust meer onderwijs.
Self fulfilling prophecy over jezelf afroepen
Een individu kan dit over zichzelf afroepen door bijvoorbeeld het hebben van een negatief zelfbeeld. Als iemand daar sterk in gelooft kan dit effect hebben op zijn presteren. Iemand gelooft bij aanvang al niet in eigen kunnen en handelt daar onbewust naar. Bijvoorbeeld door minder hard zijn best te doen voor zijn studie. Hier speelt faalangst ook vaak een rol. Hoe kun je nu tijdig bij jezelf herkennen dat er sprake is van self fulfilling prophecy? Door onder andere het opdoen van zelfkennis.
Self fulfilling prophecy een positieve wending geven
Als je nieuwsgierig blijft en nieuw gedrag blijft uitproberen (zonder daarbij de lat gelijk te hoog te leggen) en daarbij jezelf toestaat dat je fouten mag maken ben je al goed bezig. Door te oefenen met nieuw gedrag en hierover eerlijk naar jezelf te zijn neemt je zelfkennis en zelfbewustzijn toe. Als dat gebeurt ben je ook in staat milder naar jezelf te kijken en jezelf te accepteren zoals je bent. Het is nooit te laat om te kunnen zijn wat je had willen worden.
Volgens prof. Sonja Lyubromirsky (*) ligt geluk voor 50% al vast bij de geboorte, 10% wordt bepaald door de omstandigheden en 40% door het doen van doelbewuste acties.
Zij heeft vijf tips voor blijvend geluk;
– positieve emoties, zie jezelf als bron van positieve emotie, dit is een krachtige impuls voor duurzaam geluk;
– goede timing en afwisseling, doe de dingen op de goede momenten en doe ze eens anders, verras jezelf;
– sociale steun, durf om hulp te vragen;
– motivatie, inspanning en betrokkenheid, als je ergens voor gaat, ga er dan ook echt voor;
– gewoonte, gewoonten maak je eigen door herhaling en het toe te passen, zo gaan ze onbewust werken.
* Prof. Lyubromirski schreef het boek de maakbaarheid van het geluk, een wetenschappelijke methode voor een gelukkig leven
